کلمه توهین از ریشه وهن گرفته شده و به معنی سست گردانیدن است. در اصطلاح نیز توهین به معنای اهانت، بیحرمتی، تحقیر، خوارداشت و وهن به کار گرفته میشود. توهین لفظی فحش نامیده میشود که هر کلام زشت و رکیک و مستهجن را در بر میگیرد.
برای بررسی جرم توهین باید سه رکن مورد توجه قرار بگیرد که این 3 رکن عبارتند از:
عنصر قانونی جرم توهین
عنصر مادی جرم توهین
عنصر روانی جرم توهین
جرم توهین و مجازات آن با توجه به اعتبار مقام و شخصیت قربانی جرم به سه دسته تقسیم میشود:
توهین ساده
توهین ساده عبارت است از اهانتی که علیرغم دارا بودن وصف مجرمانه از هیچ کیفیت مشددهای برخوردار نیست. توجه داشته باشید که راست یا دروغ بودن نسبتها در توهین شرط نیست بلکه تنها این مهم است که گفتار یا رفتار اهانت کننده عرفاً وهن آور باشد.
توهین مشدد
گاهی اوقات به دلیل شأن و منزلت شخص توهین شونده، توهین با واکنش شدید قانون گذار مواجهمی باشد، یعنی در مواردی که توهین شونده دارای موقعیت و منزلت خاص مذهبی، اجتماعی و یا سیاسی باشد قانونگذار برای اهانت کننده مجازاتهای شدیدتری حکم میکند.
مستوجب حد
مجازات این نوع توهین از نوع حد است. نکتهای که باید بدانیم این است که برای تشخیص اهانت آمیز بودن هر رفتار خاص باید به عرف زمان و مکان رجوع کرد. شاید به کار بردن بعضی کلمات در جامعهای تعریف و تمجید محسوب شود اما همان کلمات در جامعهای دیگر اهانت به شمار بیاید.
مجازات جرم توهین با توجه به نوع توهین و شأن و شخصیت توهین شونده توسط قاضی تعیین میشود. توهین به افراد از قبیل فحاشی و استفاده از الفاظ زشت و رکیک، اگر موجب حد قذف نباشد، مجازات جرم توهین در این شرایط تا ۷۴ ضربه شلاق یا پنجاه هزار تا یک میلیون ریال جزای نقدی خواهد بود.