انواع مهریه : مهریه از لحاظ استطاعت، به دو نوع عندالمطالبه و عندالاستطاعه، تقسیم میشود؛ در صورتیکه در عقد نامه کلمه عندالمطالبه برای مهریه درج شده باشد، مرد موظف است هر زمان که زن اراده کند، مهریه را پرداخت نماید ولی اگر برای مهریه از کلمه عندالاستطاعه استفاده شده باشد، پرداخت آن بر اساس توانایی مالی و اقتصادی مرد بوده و زن نمیتواند اجبار به پرداخت نماید. اما بر اساس مهر در نکاح شامل موارد زیر است:
- مهرالسنه: مهریهای است که پیامبر اسلام برای دختران خود در نظر میگرفته که میزان آن برابر با پانصد درهم نقره است.
- مهرالمتعه: طبق ماده 1093 قانون مدنی: اگر مهر در عقد ذکر نشده باشد و زوج، همسر خود را قبل از تعیین مهر و نزدیکی، طلاق دهد، زن مستحق مهرالمتعه خواهد بود. برای میزان مهرالمتعه، وضعیت اقتصادی مرد مورد توجه بوده و مهر، بر اساس آن تعیین میشود.
- مهرالمثل: بر اساس ماده 1087 قانون مدنی: اگر در عقد دائم، مهر تعیین نشده باشد یا شرط، به عدم تعیین مهر باشد، نکاح صحیح است و دو طرف میتوانند بعد از عقد، مهر را تعیین کنند؛ اما در صورتیکه قبل از تعیین مهر، نزدیکی انجام شود، زوجه، مستحق مهرالمثل است. همچنین در صورتیکه عقد، به درستی انجام نشده و یا شرایط لازم را نداشته باشد، یا مهریه تعیین شده مشخص نبوده یا ارزش مادی نداشته باشد، طبق ماده 1100، زن، مستحق مهرالمثل است. برخلاف مهرالمتعه، مهرالمثل با توجه به وضعیت خانوادگی و شأن زن، از لحاظ شرافت خانوادگی و وضعیت او نسبت به اقارب و محل زندگی، تعیین میشود.
- مهرالمسمی: مهری که در زمان عقد نکاح تعیین و مشخص شده و مرد موظف به پرداخت آن است.
- مفوضه البضع: در عقد دائم در صورتیکه عقد با شرط عدم مهر باشد.
- مفوضه المهر: در صورتیکه در عقد دائم، زن، تعیین مقدار مهریه را، در اختیار زوج یا شخص ثالث گذاشته باشد.
ماده قانونی درباره مهریه : طبق ماده 1082 قانون مدنی: به محض جاری شدن صیغه عقد نکاح، زن مالک مهریه شناخته شده و زوج موظف به پرداخت مهریه است. تمکین یا عدم تمکین زن، تأثیری در استحقاق زن برای دریافت مهریه ندارد. در صورتیکه مهریه، وجه رایج تعیین شده باشد، ملاک پرداخت مهریه، قیمت روز است. همینطور در صورت فوت مرد، مهریه تا روز فوت، به قیمت روز محاسبه خواهد شد.
برای مطالبه مهریه به دو روش میتوانید اقدام نمائید:
1.مراجعه به محاکم دادگستری
از آنجا که مطالبه مهریه یک دعوی مالی است، زوجه میتواند با ثبت دادخواست، از دادگاه خانواده تقاضای مطالبه مهریه را داشته باشد و با توجه به میزان مهریه، باید کپی عقدنامه یا رونوشت آن را ضمیمه دادخواست نماید.
2.مراجعه به اجرای ثبت
در عقد دائم، زن میتواند با مراجعه به دفترخانه ثبت ازدواج، تقاضای وصول مهریه خود را نماید. با ابلاغ دفترخانه به زوج، در صورتیکه وی حاضر به پرداخت مهر نباشد، زوجه میتواند با معرفی مال و دارایی زوج، تقاضای توقیف اموال یا حساب بانکی زوج را بخواهد.
برای مهریههای کمتر از بیست میلیون تومان، میتوان از طریق شورای حل اختلاف، اقدام نمود.
مطالبه مهریه در عقد موقت : در صورتیکه عقد موقت ثبت شده باشد، پس از جاری شدن عقد نکاح، زن میتواند از طریق دادگاه یا شورای حل اختلاف برای دریافت مهریه اقدام نماید و در صورتیکه عقد ثبت نشده باشد، با شهادت دو شاهد زن یا مرد برای اثبات عقد و تعیین مهریه، زن میتواند از طریق مراجع قضایی اقدام نماید.
اگر مهریه وجه نقد باشد و زوجین توافقی برای آن نکرده باشند، به این ترتیب عمل میشود:
متوسط شاخص بهای سال گذشته تقسیم بر متوسط شاخص بهای سال عقد نکاح ضربدر مبلغ مهریه مندرج در عقدنامه. در صورت فوت مرد، مبنای محاسبه تاریخ فوت است.
وکیل مهریه کیست؟ وکیل مهریه، وکیل پایه یکدادگستری است که به صورت تخصصی در زمینه امور خانواده فعالیت داشته و با تجربه و دانش کافی نسبت به شرایط و پیچیدگیهای خاص مربوط به موارد قانونی مهریه و روشهای صحیح مطالبه آن، میتواند در زمانی کوتاه پرونده را به نتیجه مطلوب برساند.