دیه چیست؟ در حوادث عمد و غیر عمد که برای آن، قصاص در نظر گرفته نشده است، قانون گذار در ازای نوع و میزان آسیب وارد شده به شخص، مبلغی را تعیین و فردی که باعث ایجاد زیان شده، موظف به پرداخت آن است؛ به این مبلغ دیه گویند.
گاهی در صورت رضایت اولیای دم، در مواردی که قصاص تعیین شده نیز، می‌توان دیه را جایگزین قصاص نمود.
طبق ماده 17 قانون مجازات اسلامی: «دیه، اعم از مقدر و غیر مقدر، مالی است که در شرع مقدس، برای ایراد جنایت غیر عمدی بر نفس، اعضاء و منافع و یا جنایت عمدی، در مواردی که به هر جهتی، قصاص ندارد، به موجب قانون، مقرر می‌شود.»
دیه هر یک از اعضای بدن و مبلغ آن در سال 1402
محاسبه دیه
اصل در محاسبه دیه، طبق ماده 549 قانون مجازات اسلامی، شرع مقدس است و بر مبنای آن، مبلغ دیه، ابتدای هر سال، توسط رئیس قوه قضائیه و بر اساس نظر مقام رهبری، تعیین می‌شود و در مواردی که در شرع مبلغی تعیین نشده باشد، ارش آن طبق نظر قاضی، محاسبه خواهد شد. با توجه به میزان تورم در هر سال، مبلغ دیه با سال‌های گذشته متفاوت است.
نحوه محاسبه دیه، به عوامل مختلفی بستگی دارد؛ از جمله این عوامل، شدت جراحات وارده، عمدی وغیر عمد بودن جراحات، زمان و مکان ورود جراحات، مرد یا زن بودن صدمه دیده یا قربانی، و این مسئله که جراحات وارد شده باعث مرگ شده یا نه؟ همین‌طور ماه وقوع جراحات که آیا در ماه حرام بوده یا ماه عادی؟ است که مورد بررسی قرار می‌گیرد. در صورتی‌که جرمی که منجر به پرداخت دیه شده در گذشته رخ داده باشد، مبلغ دیه به نرخ روز محاسبه و باید پرداخت شود.
زمان پرداخت دیه
زمان و مهلت پرداخت دیه در جرائم عمد و شبه عمد متفاوت است؛ مطابق قانون مجازات اسلامی، مهلت پرداخت دیه در جرائم عمد، پس از صدور رأی دادگاه به مدت یک سال قمری از زمان وقوع جرم است. در صورتی‌که بین محکوم‌له و محکوم‌علیه به نحو دیگری توافق شده باشد، مهلت پرداخت دیه، بر اساس توافق طرفین خواهد بود.
در جرائم شبه عمد نیز، مهلت پرداخت دیه به مدت دو سال قمری از وقوع جرم است؛ مگر این‌که بین طرفین به نحو دیگری توافق شده باشد.
مشاوره با وکیل خانم
مدارک مورد نیاز دیه
برای تکمیل پرونده و درخواست دریافت دیه، باید مدارکی را تهیه نمود که به قرار زیر است:
- مدارک شناسایی طرفین اعم از شاکی و متشاکی‌عنه
- گزارش مقامات انتظامی
- اسناد بازجوئی رسمی و قضایی
- نظریه پزشکی قانونی
- پرونده درمانی شاکی
- رأی قطعی دادگاه صالح
- گواهینامه رانندگی و بیمه نامه معتبر در حوادث ناشی از رانندگی
- مدارک احتمالی درخواستی متناسب با نوع پرونده
تماس و درخواست وکیل
وکیل دیه
مسئله دیه و دریافت آن، با توجه به نوع پرونده، شرایط خاص خود را داشته و نیاز به بینش بسیار دارد. با توجه به ناخوشایند بودن حوادثی که منجر به دریافت دیه می‌شود و آسیب روحی و روانی به افراد، شاید بهتر باشد که فرد دیگری که هم علم و آگاهی کافی درباره جزئیات قانونی و حقوقی دیه داشته و هم از تجربه کافی در این زمینه برخوردار است، پیگیر ماجرا باشد تا هم تسلای قربانیان بوده و هم با تسلط کامل به همه جوانب امر، نسبت به احقاق حقوق قربانی اقدام نماید. گروه وکلای دادصا با بیش از 14 سال تجربه در زمینه‌های مختلف حقوقی از جمله امور دیه، به صورت حضوری، آنلاین و تلفنی آماده ارائه خدمات به شما عزیزان و پذیرش دعاوی شما در تمام زمینه‌ها، مخصوصا مسئله دیه، خواهد بود.
