سرقفلی به دو نوع تقسیم می‌شود:
اول: حق سرقفلی واقعی و دوم حق سرقفلی مجازی است.
حق سرقفلی واقعی ارتباطی به نوع کسب و کار ندارد و به موقعیت و استعداد محل، مربوط می‌شود. در واقع در نوع واقعی سرقفلی، مالک امتیازات ملک تجاری را در ازای مبلغی به مستأجر سرقفلی منتقل می‌کند و در دفتر اسناد رسمی هم باید صراحتا عقد اجاره با حق سرقفلی، ذکر شود. لازم به ذکر است که این حق زمانی صادق است که مالک، برای بار اول محل کسب را اجاره می‌دهد.
میزان سرقفلی واقعی به واسطه مواردی از جمله: محل وقوع ملک، مساحت، نوع، ظرفیت و همین‌طور امکاناتی مانند آب و برق و تلفن و … مشخص می‌شود. در صورتیکه مالک در ابتدای اجاره، حق سرقفلی را از مستأجر دریافت کرده باشد، هنگام تخلیه ملک توسط مستأجر، موظف به پرداخت حق سرقفلی به قیمت روز، خواهد بود. هم‌چنین در صورتیکه مستأجر در قرارداد، حق انتقال به غیر را داشته باشد، می‌تواند با دریافت مبلغی، سرقفلی را به دیگری انتقال دهد.
نوع دوم سرقفلی: سرقفلی مجازی است که همان حق کسب و پیشه است که به حسن شهرت و موفقیت کسب و کار مغازه دار ارتباط دارد. حق کسب و پیشه با نام حقوق تجاری، نوعی حق سرقفلی مجازی محسوب می‌شود.
در ماده 6 قانون روابط موجر و مستأجر بیان شده است که: هرگاه مالک، ملک تجاری خود را به اجاره واگذار نماید، می‌تواند مبلغی را تحت عنوان سرقفلی از مستأجر، دریافت نماید؛ هم‌چنین مستأجر می‌توانددر اثناء مدت اجاره، برای واگذاری حق خود، مبلغی را از موجر یا مستأجر دیگر، به عنوان سرقفلی، دریافت کند؛ مگر آن‌که در ضمن عقد اجاره، حق انتقال به غیر، از وی سلب شده باشد.
تبصره 1- چنان‌چه مالک، سرقفلی نگرفته باشد و مستأجر با دریافت سرقفلی، ملک را به دیگری واگذار نماید، پس از پایان مدت اجاره، مستأجر اخیر، حق مطالبه سرقفلی از مالک را ندارد.
تبصره 2- در صورتیکه موجر به طریق صحیح شرعی، سرقفلی را به مستأجر منتقل نماید، هنگام تخلیه، مستأجر حق مطالبه سرقفلی به قیمت عادله روز را، دارد.
اگر می خواهید درباره ی سرقفلی و قوانین آن بیشتر بدانید، مقاله سرقفلی چیست؟ را پیشنهاد می دهیم.
میزان و ارزش سر قفلی چگونه و توسط چه کسی تعیین می‌شود؟
طبق ماده 10 قانون روابط مالک و مستأجر سال 76، تعیین میزان ارزش سرقفلی به عهده مالک و توافق طرفین است و در صورتیکه موجر و مستأجر با هم توافق نداشته باشند، ارزش سرقفلی توسط دادگاه، با توجه به مواردی از قبیل نوع، کیفیت و کمیت بنا و موقعیتی که ملک در آن واقع شده، همین‌طور امکانات و تجهیزات موجود در ملک، تعیین می‌شود
سرقفلی به چه کسی پرداخت می‌شود؟
مبلغ سرقفلی، طبق ماده 6 قانون روابط موجر و مستأجر مصوب سال 76، از طرف مستأجر، به مالک ملک تجاری، یا از طرف مستأجر دوم به مستأجر اول (در صورتیکه مستأجر اول حق انتقال به غیر داشته باشد)، پرداخت می‌شود و این مبلغ، در پایان مدت اجاره، به مستأجر برگردانده می‌شود.
مشاوره با بهترین وکیل ملکی
مزایای حضور وکیل متخصص سرقفلی
مسائل مربوط به سرقفلی جزئیات و پیچیدگی‌های زیادی دارد و آشنایی با همه موارد آن، نیاز به صرف وقت و زمان زیادی دارد. هم‌چنین عدم آگاهی از قوانین مربوط به سرقفلی، در بسیاری موارد، باعث خسارت بسیار به طرفین می‌شود. وکیل سرقفلی با دانش و آگاهی کافی و تجربه خاص در این زمینه، می‌تواند عامل مؤثری برای امنیت معاملات و جلوگیری از زیان‌های احتمالی باشد و در صورت بروز دعاوی مربوط به سرقفلی، به خوبی توانایی حل و فصل مشکلات را خواهد داشت.
