احتمالا در زمان معامله و بستن قرارداد با واژههای فسخ، منفسخ یا تفاسخ برخورد کردهاید. این واژهها اگر چه در معنای لغوی با یکدیگر هم خانواده هستند اما از نظر قانونی کاملاً متفاوت هستند. هر قراردادی بسته به نوع معامله و شرایط توافق شده، دارای بندهای قانونی است. بر طبق این قرارداد، در صورتی که هر یک از طرفین به شروط ذکر شده در قرارداد پایبند نباشد، امکان برهم زدن معامله توسط طرف دیگر وجود دارد.
عناوینی که در این مطلب میخوانید...
یکی از مهمترین بندهای قرارداد شرایط فسخ، انفساخ و تفاسخ است. این کلمات جنبه قانونی دارند و برای ابطال یک قرارداد استفاده میشوند. اما تأثیری که هر یک از این کلمات در قرارداد و مبایعهنامه میگذارند با یکدیگر متفاوت هستند. در ادامه این مطلب به جزئیات دقیقتری راجع به منفسخ و تفاوتهای آن با سایر کلمات مشابه میپردازیم. ممنونیم که با دادصا همراه هستید.
منفسخ چیست؟
انفساخ که نام دیگر منفسخ است، به معنی بر هم خوردن خود بهخودی قولنامه یا قرارداد یا مبایعه نامه، بدون اراده طرفین قرارداد است به عبارتی دیگر همان انحلال قهری قرارداد است. این موضوع به معنای آن است که اگر در قرارداد شرط شود که یکی از طرفین قرارداد مثلا خریدار، به فلان تعهد خود عمل نکند( به طور مثال چک را در موعد مقرر پرداخت نکند ) قرارداد منفسخ میشود.
در این حالت، به محض برگشت چک خریدار، قرارداد خود به خود از بین میرود و دیگر نیاز نیست فروشنده به خریدار اعلام نماید که قصد استفاده از شرط منفسخ شدن قرارداد را دارد. در صورت منفسخ شدن قرارداد، قرارداد کلا از بین میرود، و طرفین قرارداد نمیتوانند در پشت قولنامه شرط دیگری مبنی بر استمرار قرارداد نمایند، چون قرارداد کلا از بین رفته مگر طرفین در چارچوب قرارداد جدید توافق مجددی انجام دهند.
هر سوالی درباره ی تفاوت فسخ و منفسخ دارید از مشاوران دادصا بپرسید:
معنی منفسخ در حقوق
فسخ در معنای لغوی به معنای برهم زدن معامله است. در واقع پایان دادن حقوقی به قرارداد توسط یکی از طرفین قرارداد یا شخص ثالث را فسخ قرارداد میگویند. فسخ در حقیقت انحلال ارادی قرارداد است. زمانی که یکی از طرفین قرارداد به وظایف خود عمل نکند، طرف دیگر میتواند از حق فسخ خود استفاده کند و معامله را بر هم بزند. با این حال برای فسخ یک طرفه قرارداد، حق فسخ باید توسط دادگاه تأیید شود و به وسیله اظهارنامه به طرف دیگر قرارداد اعلام شود. حتی اگر یکی از طرفین قرارداد به وظایف خود عمل نکرده باشد، باید منتظر اظهارنامه دادگاه برای فسخ قرارداد بماند.
اگر می خواهید درباره فسخ قراداد جهت خیارات بدانید، در لینک زیر به طور کامل توضیح دادیم:
تفاسخ به چه معناست؟
تفاسخ یا همان اقاله تا حدی به منفسخ شباهت دارد. تفاوت تفاسخ با منفسخ در این است که برای انحلال قرارداد، رضایت هر دو طرف معامله اهمیت دارد. تفاسخ قراردادی قهری و لازمالاجرا است. به موجب این حکم، در صورتی که هر دو طرف قرارداد راضی به برهم خوردن معامله باشند، بدون نیاز به حکم دادگاه، معامله منحل میشود.
معیار شما برای انتخاب وکیل چیست؟
تفاوت فسخ، انفساخ، تفاسخ
این واژگان از لحاظ ظاهری هم خانواده و شبیه به هم هستند با این حال از لحاظ قانونی تفاوتهای بسیاری با یکدیگر دارند. فسخ به صورت یک طرفه انجام میشود و راضی بودن طرف دیگر اهمیتی ندارد. این در حالی است که در تفاسخ پایان دادن به معامله باید با رضایت هر دو طرف باشد. اما در انفساخ خود به خود و بدون اعلام اراده طرفین این معامله پایان میباید. به طوری که اگر چک برگشت بخورد آن معامله یا قرارداد به خودی خود از بین میرود و نیازی نیست کسی که این شرط به نفعش است به طرف مقابل خود این امر را اطلاع بدهد. این اتفاق برعکس حق فسخ است که کسی که میخواهد از حق فسخ خود استفاده کند حتما باید به طرف مقابل خود اطلاع دهد بنابراین دو تفاوت وجود دارد:
- در منفسخ قرارداد خود به خود از بین میرود و در حق فسخ به این صورت نخواهد بود. دارنده حق فسخ باید از حق خود استفاده کند تا قرارداد در صورت به وجود آمدن شرایط خاصی از بین برود.
- در منفسخ بودن نیاز به اطلاع دادن به طرف مقابل ندارید ولی در جهت استفاده از حق فسخ حتما باید به طرف مقابل اطلاع دهید.
تفاوت فسخ و منفسخ چیست؟
فسخ و منفسخ هر دو به معنای قطع کردن معامله هستند. با این فرق که فسخ قراردادی ناشی از اراده طرفین است؛ اما انفساخ بدون اراده طرفین قرارداد و در صورت رخداد شرایطی خاص، صورت میگیرد.
اگر برایتان سوال شده منفسخ شدن قرارداد در صورت پاس نشدن چک چه عواقبی دارد، با مشاوره حقوقی تماس بگیرید:
انواع انفساخ قرارداد
سه نوع انفساخ قرارداد وجود دارد که در ادامه این مطلب به آنها میپردازیم.
- شرایط انفساخ که در زمان معامله توسط دو طرف قرارداد مشخص شده باشد. ( به عنوان مثال زمان اجاره نامه بعد از گذشت ۳ ماه خود به خود تمام شود. )
- انفساخی که توسط حکم قانونی باشد. ( به عنوان مثال در صورتی که خریدار با فرض بر اینکه خانه کلید نخورده است معامله ملک را انجام دهد. اما بعد از بستن قرارداد متوجه شود که خانه قولنامه شده خراب است و نیاز به تعمیرات جدی دارد. )
- انفساخی که در جهت حمایت از اراده طرفین توسط حکم قانون گذار تعیین میشود. (به عنوان مثال در صورت فوت یکی از طرفین معامله، قرارداد خود به خود منفسخ میشود.)
می دانید فسخ نکاح با طلاق چه تفاوتی دارد؟
منفسخ شدن قرارداد در صورت پاس نشدن چک
گاهی پیش ميآيد که دو طرف در قراردادی توافق میکنند که اگر فلان موضوع اتفاق بیفتد یا یکی از طرفین به تعهد خود عمل نکند، قرارداد خود به خود و بدون اراده طرفین از بین برود. به عنوان مثال در متن قرارداد می نویسند: (اگر چک تحویلی از ناحیه خریدار منتهی به برگشت شود، قرارداد خود به خود و بدون اراده طرفین منفسخ است.)
بنابراین در چنین حالتی فرض منفسخ شدن با توافق طرفین ایجاد میشود. در اینجا به محض برگشت چک قرارداد، بدون اراده طرفین از بین میرود، چون قبلا طرفین توافق کردهاند که اگر چک برگشت بخورد قرارداد خود به خود از بین میرود و قرارداد دیگر اعتباری ندارد. برای مشاور حقوقی آنلاین با گروه وکلای حرفه ای دادصا تماس بگیرید.
گروه وکلای ملکی دادصا
دادصا، متشکل از وکلای حقوقی متعدد در زمینههای مختلف حقوقی است؛ و به طور خاص، در ارتباط با ملک، گروه وکلای ملکی، به طرق مختلف، به متقاضیانی که در این رابطه دچار مشکل شدهاند، راهنمایی و مشاوره میدهند. شاید زمانیکه با مسئله ملکی مواجه میشوید، به این دلیل که تصور میکنید استفاده از وکیل برایتان هزینه آور است، از مراجعه به وکلا، خودداری میکنید. اما توجه به این نکته ضروری است که، گاهی پرداخت هزینه به وکیل، در برابر ضررهای احتمالی در آینده، مبلغ ناچیزی است. گروه وکلای دادصا به شما در رسیدن به منافعتان به شما کمک و همراهی می کند.